السخریّة فی شعر إبراهیم طوقان

Authors

سیّد مرتضی حسینی

ساجد زارع

abstract

تعتبر السخریّة طریقاً فی تصویر حقائق الـمجتمع غیر أنّها طریق غیر صریح؛ إذ هی مزیج بالضحک و الـمزاح، لکن یکمن وراء هذا الضحک، تفکیر و تدبّر عمیق و صراخ یوقظ الإنسان من السبات و الغفلة. و بناء علی هذا، فإنّ السخریّة تستخدم کوسیلة لأجل الوصول إلی الغایة، ولیست هی مقصودة بالذات؛ و یقصد الأدیب الساخر بها شخصاً خاصّاً أو جماعة أو قوماً. وممّا یتمیّز به شعر إبراهیم طوقان هو الاهتمام الکثیر بقضایا وطنه فلسطین، والتعبیر عن الـحقیقة ضمن عاطفة صادقة. وبما أنه کان عاجزاً عن الفعل والتصدی والتغییر فعلیّاً، فلم یَرَ إلاّ السخریّة والتهکّم سلاحاً یکافح به ویناضل. فکثیراً ما نری أنّه وجدهما خیر طریقة لتناوُل هذه الـموضوعات، فتمسّک بهما لیسخر ممّن یخون وطنه ولیوقظَ أبناء الوطن من الغفلة. فقد استخدم أسالیب مختلفة لیزوّد سخریّته بتأثیر أکثر وأعمق فی متلقّیها، منها: استخدام صیغة الأمر والاستفهام، واستعمال اللغة الـمحکیة أو العامیة، والـمقابلة، وتقریر الـحقائق مخالفةً للوضع القائم، والـمعاکسة اللفظیة، ومعاکسة نتاج الـمقدّمات، وإیقاظ الواهم. واستهدف الباحثون فی هذا الـمقال دراسة السخریّة وأشکالها وکیفیّة استخدامها فی شعر إبراهیم طوقان. فبعد تعریف السخریّة، و الإتیان بنبذة عن ترجـمة الشاعر، استعرضنا بواعث السخریّة و میزاتـها و أسالیبها فی شعره مرتکزین علی الـمنهج الوصفی _ التحلیلی.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

الواقعیه فی شعر فدوی طوقان

فدوی طوقان شاعر فلسطینی قربانی برخی آداب و رسوم خانواده خود گشت که بدانعلت نتوانست ادامه تحصیل دهد . اما برادر او، ابراهیم طوقان شاعر معروف دست او راگرفت و در راه آموزش خواهرش چیزی دریغ نکرد . از این طریق بود که فدوی توانست قدمدر راه شعر بگذارد، در ابتدا به تقلید از وی شعرهای کلاسیک خود را سرود . شایان ذکراست که نحوه زندگی او در آن خانواده و تجربه های شخصی اش موجب شد که شعرشسبک رومانتیک داشته ب...

full text

السخریة السیاسیة فی شعر دعبل الخزاعی

الملخّص:   دعبل الخزاعی أکبر شعراء الشیعة فی العصر العباسی الأول وبدایة العصر الثانی، ذلک العصر الذی عُرف بالثبات والاستقرار من الناحیة السیاسیة، وکثرة المذاهب والنحل من الناحیة الفکریة والعقیدیة؛ نشأ الشاعر فی الکوفة، و قد غذّت روحه من ینابیع الشیعة و انطبعت بطابعها؛ شبّ دعبل علی الإحساس بالظلم و الاضطهاد، و لقّب بالشاعر الهجّاء الذی حمل خشبته علی عاتقه منذ خمسین سنة باحثاً عمّن یصلبه علیها. تصدّی ال...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
ادب عرب

Publisher: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

ISSN

volume 6

issue 1 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023